بیماری های قلبی، یکی از عمده ترین دلایل مرگ زنان به شمار می آید. با توجه به اینکه زنان بطور معمول، حداقل یکی از عوامل تشدید کننده احتمال ابتلا به این بیماری را در خود دارند، تجربه بیماری های قلبی و عوارض ناشی از آن در زنان تهدیدی جدی برای سلامتشان محسوب می شود.
در این میان آن چه اهیمت زیادی دارد، آگاه شدن زود هنگام زنان از مشکلات قلبی شان است تا از وخیم شدن وضعیت سلامت آن ها پیشگیری شود. نکته قابل توجه دیگر این است که بیماری های قلبی- عروقی، از طریق سبک زندگی سالم، قابل پیشگیری و درمان زود هنگام و موفق می باشد. با توجه به شیوع بیماری های قلبی در زنان و تاثیرات مخرب این گروه از بیماری ها بر سلامت آن ها، خواندن مطلب پیش رو را به شما توصیه می کنیم :
بیماری های قلبی در زنان
آمار بیماری های قلبی در زنان
بطور میانگین از هر 4 زنی که به بیماری های قلبی دچار می شوند یکی از آنها مرگ را تجربه می کند که این آمار در مقایسه با زنانی که به سرطان سینه مبتلا هستند، یک زن از میان 38 زن مبتلا به سرطان سینه می باشد. هر ساله تعداد زنانی که بر اثر بیماری های قلبی- عروقی جان خود را از دست می دهند، بیشتر از مردان می باشد.
متاسفانه امروزه با رشد قابل توجهی از بیماری های قلبی در میان زنان گروه سنی 35 تا 54 سال مواجه هستیم که یکی از دلایل آن را می توان ناشی از افزایش چاقی میان زنان در نظر گرفت. با این حال، شیوع بیماری های قلبی در زنان بطور معمول، ده سال دیرتر از مردان و پس از یائسگی رخ می دهد. اما چنانچه زنی پیش از یائسگی و بنا به دلایل پزشکی دیگر، ناچار به برداشتن رحم خود شود، بیماری های قلبی می تواند زودتر به سراغش رود.
تفاوت های جنسیتی زمینه ساز در ابتلا به بیماری های قلبی
تفاوت های قابل توجهی در نوع بیماری های قلبی که زنان و مردان را تهدید می کند وجود دارد. علائم بیماری و چالش هایی که هریک بر اساس ابتلا به این گروه از بیماری ها تجربه می کنند، هم از یکدیگر متفاوت است. به این ترتیب درمان های دریافتی و مراقبت های آن ها در این باره هم کاملا یکسان نیست. پژوهشگران بر این باورند که آنچه تفاوت های حاصل را ایجاد کرده، تمرکز بیشتری بر نقش حفاظت کننده هورمون استروژن دارد. استروژن تاثیرات گوناگونی بر بافت های عروقی به جا می گذارد. استروژن موجب انبساط عروق خونی و کاهش فشار خون می شود.
استروژن، تاثیر استرس را بر عروق خونی به ویژه در مواقع فشارهای عصبی کاهش می دهد. استروژن را می توان نوعی آنتی اکسیدان طبیعی هم در نظر گرفت و همچنین استروژن می تواند مانع از لخته شدن خون شود که نشان دهنده نقش موثری از آن در بدن است. نشانه های حملات قلبی در زنان در مقایسه با مردان تفاوت دارد. زنان جوانی که دچار حملات قلبی می شوند هم در مقایسه با مردان در همان سن که تجربه مشابهی از حملات قلبی دارند، بیشتر می میرند.
عوامل موثر در ابتلای زنان به بیماری های قلبی
بسیاری از عواملی که بدن را مستعد ابتلا به بیماری های قلبی -عروقی می کند، وابسته به رفتارهای ناشی از سبک زندگی است. رژیم های غذایی، ورزش و تحرک بدنی، مصرف توتون و تبناکو، افزایش وزن، تنش و فشارهای عصبی و افسردگی، همه از عواملی هستند که احتمال ابتلا به بیماری های قلبی- عروقی را افزایش می دهند. اما خبر خوب اینجاست که بخش زیادی از این عادت های رفتاری قابل تغییر هستند.
در این میان، وضعیت سلامت جسمانی زنان هم تاثیر زیادی بر احتمال ابتلای آن ها به بیماری های قلبی دارد. بطور مثال زنانی که چاق هستند یا با بیماری هایی نظیر دیابت، فشار خون زیاد و کلسترول بالا دست و پنجه نرم می کنند در مقایسه با سایر زنان، بیشتر مستعد ابتلا به بیماری های قلبی هستند. علاوه بر این ها عواملی که خاص زنان هستند هم در مبتلا شدن به بیماری های قلبی تاثیرگذارند. مواردی مانند مصرف قرص های ضد بارداری، هورمون درمانی، دیابت و پرفشاری خون ناشی از بارداری.
سبک زندگی
عوامل تشدید کننده بیماری های قلبی که ناشی از تغذیه ناسالم است، می تواند شامل مصرف زیاد چربی ها، چربی های اشباع شده اسید های ترانس و کمبود مصرف چربی های مفید مانند اسیدهای امگا 3 ،اسید های اشباع نشده و سایر خوراکی های سالم و مغذی مانند میوه و سبزیجات، باشد. عدم تحرک و ورزش نکردن، عامل تشدید کننده دیگری برای ابتلا به بیماری های قلبی می باشد طوری که شواهد ثابت کرده است زنانی که فعالیت های بدنی و انجام حرکات ورزشی منظم روزانه دارند، کمتر از سایر زنان در معرض ابتلا به بیماری های قلبی قرار می گیرند.
سیگار کشیدن هم عامل مخرب دیگری برای سلامت قلب زنان به شمار می آید. به اندازه ای مخرب که حتی زندگی با افراد سیگاری هم عامل تهدید کننده برای سلامت قلب محسوب می شود. استرس ناشی از محیط های کاری، خانوادگی و احساسی و فشارهای عصبی که درد و رنج های روزانه زندگی به زنان وارد می آورد، انزوای اجتماعی، ناتوانی در کنترل افکار و عواطف و فقدان حمایت های مورد نیاز، مجموع عواملی هستند که هریک می توانند دلیل محکمی باشند برای دچار شدن به بیماری های قلبی. اگرچه مردان متاهل نسبت به مردان مجرد از سلامت قلب بیشتری برخوردار هستند اما این موضوع در مورد زنان صدق نمی کند.
افسردگی یکی از عوامل موثر در ابتلا به بیماری های قلبی
افسردگی که یکی از عوامل عمده در ابتلا به بیماری های قلبی در هر دو جنس زن و مرد تلقی می شود، در جمعیت زنان بیشتر بوده و به همین دلیل زنان بیشتری را گرفتار حملات قلبی می کند. افسردگی با تاثیری که بر سبک زندگی سالم زنان می گذارد و در واقع رفتارهای سالم آنها را در این باره کاهش می دهد نیز، بر ابتلای آن ها به بیماری های قلبی تاثیر منفی به جا می گذارد.
زنانی که سلامت روان پایین تری نسبت به سایر زن ها داشته باشند، بیشتر مستعد ابتلا به این گروه از بیماری ها هستند بطور مثال: زنان عصبی مزاج، تند خو، بدبیین و مضطرب، از این دست زنان هستند. زنانی هم که شاخص توده بدنی آن ها بیش از حد تعادل باشد و دچار اضافه وزن باشند یا چاق محسوب شوند، بیماری های قلبی بطور جدی تر آن ها را تهدید می کند. آنچه باعث خوشحالیست این است که تمام این عوامل، قابل مدیریت بوده و زنان می توانند با انتخاب رفتارهای مناسب و سبک زندگی سالم، خود را از به دام افتادن در بیماری های قلبی به شکل قابل توجهی دور نگه دارند. کنترل چربی بدن، توقف سیگار کشیدن و حفظ فشار خون مناسب برای بدن، از جمله راهکارهای مفید در این زمینه به شمار می آیند.
علائم و نشانه های ابتلا به بیماری در زنان
نشانه های ابتلا به بیماری های قلبی می توانند به شکل تپش قلب، ورم بافت ها و آنژین صدری( احساس درد یا ناراحتی در قفسه سینه ) خود را نشان دهند. زنان در مقایسه با مردان، درد را در نواحی گردن، فک، گلو، بازوها و پشت قفسه سینه هم احساس کرده و فشار، انقباض و ناراحتی بیشتری در قفسه سینه دارند. بیشتر زنان به دلیل گستردگی ناحیه درد خود برای توضیح منطقه دقیق جایی که منشا دردشان است با مشکل مواجه می شوند.
هر نوع درد در ناحیه قفسه سینه که پس از چند دقیقه استراحت آرام نشود یا دردهایی که تکرار شوند نیاز به بررسی و معاینه بیشتر دارند. نارسایی قلبی، بیماری دیگریست که زنان بیش از مردان به آن دچار می شوند. در این عارضه قلب مقداری از ظرفیت پمپ کردن کامل خود را از دست می دهد و نشانه های ابتلا به آن به صورت خستگی، تنگی نفس، فشار خون بالا و ادم یا احتباس مایعات در بافت های بدن شناخته شده است.
سکته و نشانه هایش
سکته در اثر لختگی یا پارگی رگ های خونی و آسیب به بافتی که جریان خون را از ناحیه مصدوم شده آزاد می کند، ایجاد می شود. بر اساس محل آسییب دیده در سکته، عوارض سکته مشخص می شود. بی حسی دست ها و پاها یا قسمتی از صورت و یا نواحی دیگر، تاری دید یا دید دوتایی، مشکل در صحبت کردن، یافتن کلمات و درک کلام دیگران، از دست دادن تعادل بدن و دشواری در راه رفتن، سرگیجه و تهوع، سردرد ناگهانی و شدید از علائم تجربه سکته هستند. علاوه بر این علائم، زنان با نشانه هایی مانند ترس و اضطراب ناگهانی، به یکباره عرق کردن، ضعف عمومی بدن به یکباره و به سکسکه افتادن های ناگهانی هم، مواجه می شوند.
