مولود ملاقاسم، مشهور به ثریا قاسمی، در سال ۱۳۱۹ در شهر تهران به دنیا آمده است. او دختر حمیده خیرآبادی و علی ملاقاسم است. حمیده خیرآبادی با نام هنری نادره، هنرپیشه مشهور سینما و تلویزیون ایران بود که لقب مادر سینمای ایران را به خود اختصاص داد. او حرفه مادر را دنبال کرد و کار خود را در سینمای قبل از انقلاب آغاز کرد. این بازیگر سرشناس، برای مخاطبان سینما و تلویزیون، نقش‌های متفاوتی را بازی کرده و برخلاف مادرش که یک شخصیت نسبتا ثابت مادرانه را در فیلم‌های مختلف اجرا می‌کرد، در نقش شخصیت‌های متفاوتی نقش آفرینی کرده است. ثریا قاسمی از همسر خود، رحیم برفراز، سه فرزند به نام های بنفشه، بهروز و بابک دارد.
آغاز فعالیت ثریا قاسمی
فعالیت حرفه ای ثریا قاسمی در اوایل دهه ی ۴۰ با گویندگی در رادیو آغازشد، او فعالیت هنری خود را در تئاتر ادامه داد و در چند سریال تلویزیونی پیش از انقلاب هم نقش آفرینی کرد. ثریا قاسمی، فعالیت در سینما را به طور رسمی در سال ۵۱ با بازی در یکی از نقش های اصلی فیلم آرامش در حضور دیگران به کارگردانی ناصر تقوایی آغاز کرد. با این حال، ثریا قاسمی فعالیت اصلی اش در حوزه های تئاتر و رادیو را اولویت خود قرار داد و تا انقلاب ۵۷، فقط در یک فیلم سینمایی دیگر بازی کرد.
آخرین تجربه بازیگری ثریا قاسمی پیش از انقلاب در فیلم سینمایی زنده باد، که خسرو سینایی آن را کارگردانی کرده، در سال ۵۷ بود. بعد از انقلاب او با وقفه ای ۸ ساله با سریال گرگ ها به کارگردانی داود میرباقری در سال ۶۵ به عرصه ی بازیگری بازگشت. تجربه مجری گری این هنرمند هم در اوایل دهه ی ۷۰ با دکلمه اشعار شاعران کلاسیک ایرانی در چند برنامه ی تلویزیونی آغاز شده است. عمده ی تجربه های سینمایی ثریا قاسمی را می توان به دهه ۸۰، نسبت داد.
پیشنهاد برای مطالعه: بیوگرافی حدیث میر امینی
سیمرغ بلورین
دریافت سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول زن برای بازی در فیلم سینمایی مارال به کارگردانی مهدی صباغ زاده در سال ۷۹، فرصتی در اختیار ایشان برای ایفای نقش های متفاوت مهیا کرد که می توان از آن جمله به فیلم های شام آخر و دختر شیرینی فروش اشاره کرد.
بازی کوتاه خانم قاسمی در فیلم شام آخر، جایزه بهترین بازیگر نقش مکمل زن از جشن خانه سینما را برای او به ارمغان آورد و تجربه بازی در فیلم دختر شیرینی فروش سبب شد ثریا قاسمی به سمت بازی در فیلم های کمدی سوق داده شود و در سال های بعدی، فیلم های بیشتری در این ژانر از او ببینیم.
ثریا قاسمی حضور در سریال های تلویزیونی زیادی را تجربه کرده است که از محبوب ترین آن ها می توان سریال در پناه تو به کارگردانی حمید لبخنده در دهه ی ۷۰ و سریال شب دهم به کارگردانی حسن فتحی در دهه ی ۸۰ را از جمله این سریال ها در نظر گرفت. دستاورد ارزنده دیگری که برای ایشان رقم خورده در سال ۹۵ بوده که به خاطر بازی در فیلم سینمایی ویلایی ها به کارگردانی منیر قیدی برنده، سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش مکمل زن شد.
دوبلوری ثریا قاسمی
ثریا قاسمی تجربه دوبلوری سریال های تلویزیونی را هم در کارنامه خود دارد، از جمله در سریال آمریکایی «بالاتر از خطر» که پیش از انقلاب از تلویزیون ملی ایران پخش می شد و همینطور دو سریال ژاپنی پرطرفدار دهه های ۶۰ و ۷۰ یعنی سال های دور از خانه معروف به اوشین و داستان زندگی معروف به هانیکو.
حرفه‌ای که ثریا قاسمی هنوز بعد از این همه سال کار در سینما، خودش را وابسته به آن می‌داند کارگردانی و بازیگری صدا است. یکی از ویژگی های زندگی حرفه ای خانم ثریا قاسمی این است که در مدت زمان بازیگری خود، هم در تلویزیون و هم در سینما بازی کرده است. ثریا قاسمی را باید بیشتر بازیگر تلویزیون بدانیم چرا که 56% آثار وی تلویزیونی و 44% آثارش سینمایی است.
فهرست آثار هنری
فهرست آثار هنری ثریا قاسمی این بازیگر محبوب 45 سریال تلوزیونی به نام های یک هیئت مدیره، آرام می گیریم، معمای شاه، پشت‌بام تهران، فاخته، رخصت، یادآوری، آوای باران ستاره حیات، سرزمین مادری، راستش را بگو، کلاه پهلوی، مثل من مثل تو، قفسی برای پرواز، پرانتز باز، جراحت، نابرده رنج، بیا از گذشته حرف بزنیم، منظومه آتش، آینه‌های نشکن، صاحب دلان، گل بارون زده، بوی گل‌های وحشی، او یک فرشته بود، این راهش نیست، خانه‌ای در تاریکی، شب دهم، باران عشق، خانه پدری، پس از باران، در قلب من، گل‌های آفتابگردان، خودرو تهران 11، در پناه تو، لبخند زندگی، نیمه پنهان ماه، شاخه طوبی، یکی از این روزها، آئینه (فصل 3)، گرگ‌ها، به دنبال بنفشه، مستنطق، تلخ و شیرین و قصه عشق
36 فیلم سینمایی
ترمینال غرب، ویلایی‌ها، سایه، خانه کاغذی، خان خانم، پدر آن دیگری، عروسک، اختاپوس، در شب عروسی، دعوت، نامزد آمریکایی من، شیرین، جمشید و خورشید، مخصمه، ملودی، دختر میلیونر، راننده تاکسی، سربلند، محاکمه، شاهزاده ایرانی، رستگاری در هشت و بیست دقیقه، سرود تولد، بله برون، معادله، عشق فیلم، دختر شیرینی فروش، شام آخر، خاکستری، مارال، حریف دل، مجسمه، خواستگاری، ستاره و الماس، خانه ابری، زنده باد… و فیلم آرامش در حضور دیگران
نگاهی به نقش های ماندگار و خاص ثریا قاسمی
آرامش در حضور دیگران
آرامش در حضور دیگران، فیلم ناصر تقوایی، اولین تجربه حضور ثریا قاسمی روی پرده سینما است. ر فیلم تقوایی، شخصیت‌ها همه یا انگل و کثافت بودند و یا سعی داشتند که چنین باشند. در میان همه این کاراکترهای گرگ صفت، ثریا قاسمی در نقش همسر سرهنگ تنها موجود معصوم و انسان جهان فیلم است. ثریا قاسمی در دهه سوم زندگی خود بود که در این فیلم بازی کرده و با چهره جوان و بازی خویشتن‌دار و درونی اش، به‌خوبی تماشاگر را به کاراکتر نزدیک می‌کند. او در این فیلم، احساسات و عواطف شخصیت‌ها را بسیار نامحسوس می‌پروراند و حضوری دل‌نشین و جذاب بر روی پرده دارد.
خواستگاری
خواستگاری، نام فیلم دیگری است که درخشش بازی ثریا قاسمی در آن به چشم می خورد. فیلم درباره تقابل دو خانواده و تلاش پیرمرد با بازی هادی اسلامی، برای نزدیک شدن به زن است. ثریا قاسمی در نقش یک پیرزن ایرانی سنتی ظاهر شده است. نکته قابل توجه از بازی او در صحنه ای نمایان می‌شود که با پسر صحبت می‌کند و در مقام شکایت است که برای بزرگ کردنش همه کار کرده و از خودش گذشته و می‌گوید حالا وقتش است که به خودش برسد و زندگی خودش را داشته باشم. اجرای چنین دیالوگی به قدری شگفت انگیز از سوی ایشان صورت گرفته که هر بیننده ای را حیرت زده می کند.
پیشنهاد برای مطالعه: بیوگرافی محسن باوی + علت اصلی مرگ وی
مارال
«مارال» فیلمی از مهدی صباغ زاده که فیلم هرچند ناقص و ضعیف است اما سیمرغ بهترین بازیگر نقش اول زن را برای ثریا قاسمی به همراه داشته است. در سکانسی از فیلم، قاسمی بعد از فهمیدن اتفاق میان همسرش و مارال به درد و دل با او می‌نشیند و از همه سال‌هایی که پایش مانده می‌گوید. در دل سنت اغراق شده ملودرام ایرانی، لحظه ای خاص و تکان دهنده رقم می خورد.
شام آخر
شاید بهترین بازی ثریا قاسمی و حتی یکی از بهترین بازی‌های نقش مکمل زنان در تاریخ سینمای ایران را بتوان به نقش آفرینی این خانم بازیگر در فیلم «شام آخر» اختصاص داد. زبان بدن، رفتار، شکل سیگار کشیدن، راحتی و لوندی لوطی گونه‌ای که در بازی ثریا قاسمی مشاهده می شود، خلاقانه بدیع و جذاب است. به عبارتی این سبک بازی هم در کارنامه کاری خانم قاسمی نوآورانه است و هم برای شخصیت‌های پیرزن سینمای ایران
دختر شیرینی فروش
دختر شیرینی فروش هم کمدی رمانتیکی از ایرج طهماسب با بازی خودش و فاطمه معتمدآریا است که ثریا قاسمی در این فیلم، نقش مادرانه خاصی را بازی می‌کند. برخلاف دخترش که آرام و ماخوذ به حیاست، او مادری پرسر و صدا و ماجراجو است. هرچند این نقش آفرینی، اغراق آمیزترین بازی ثریا قاسمی است اما از چارچوب فیلم خارج نیست و تماشاگر را اذیت نمی‌کند.
