در فصل پاییز و اوایل زمستان، بیشتر افراد تمایل به خوردن کدو حلوایی داشته و در این دوره زمانی، کدو حلوایی در سبد خرید بیشتر خانواده ها دیده می شود. کدو حلوایی علاوه بر رنگ خاص قشنگی که دارد، خوش طعم بوده و سرشار از مواد مغذی می باشد. علاوه بر این ها، شاید کنجکاو باشید که مصرف کدو حلوایی برای دیابت مفید است یا مضر؟ چنانچه به دیابت دچار هستید، قطعا نیاز دارید که همواره میزان قند خون خود را کنترل کنید.
اگر بتوانید تنظیم قند خون خود را به درستی بر عهده بگیرید، از بسیاری عوارض جانبی دیابت مانند آسیب های عصبی، بیماری های قلبی، مشکلات مربوط به بینایی، عفونت های پوستی و ناهنجاری های کلیوی، مصون باقی می مانید. بر این اساس، درک اینکه در صورت ابتلا به دیابت، خوراکی هایی مانند کدو حلوایی می توانند بر میزان قند خون تاثیر مثبت داشته باشند، می تواند به شما کمک بزرگی کند. در مقاله پیش رو به شما نشان می دهیم که بیماران دیابتی چطور می توانند با خیال راحت کدو حلوایی بخورند:
کدو حلوایی و تاثیر آن در برنامه غذایی بیماران دیابتی
محتویات غذایی کدو حلوایی:
کدو حلوایی، یک ماده غذایی کم کالری است که مواد مغذی زیادی در خود دارد و به این ترتیب موجب بهبود سلامت کلی و حال خوش افراد می شود. نصف فنجان کدو حلوایی پخته شده یعنی چیزی تقریبا به اندازه 120 گرم کدو، شامل ترکیبات زیر می باشد:
کالری 50، پروتئین 2 گرم، فاقد چربی، کربوهیدرات 11 گرم، فیبر 3 گرم، قند 4 گرم، کلسیم 4/0، آهن 4/0، ویتامین C 8 /0 و پروویتامین (هر ماده ای که در بدن تبدیل به ویتامین شود) 280 درصد از ارزش غذایی روزانه مجاز برای بدن. فیبر در کنترل مقدار قند خون نقش عمده ای دارد. شواهد حاکی از آن است که مصرف مواد غذایی فیبردار، میزان قند خون را در بدن تنظیم کرده و بهبود می بخشد. یک فنجان کدو حلوایی پخته شده که 120 گرم حجم دارد، حاوی 12 درصد فیبر می باشد .
تاثیر کدو حلوایی بر قند خون
اندازه گیری بار گلیسیمیک، روش سنجش میزان کربوهیدرات موجود در مواد غذایی به شمار می آید. بار گلیسیمیک، تعداد کربوهیدرات در هر ماده غذایی مصرف شده را نشان می دهد و مشخص می کند که غذای مصرف شده تا چه اندازه می تواند قند خون بدن را بالا ببرد. چنانچه این شاخص، عددی کمتر از 10 را نشان دهد، به معنای کمترین تاثیر ماده غذایی مصرف شده بر میزان قند خون است. از سوی دیگر، شاخص گلوکز، مقیاسی مابین 0 تا 100 می باشد که نشان می دهد هر ماده غذایی تا چه حد می تواند سطح قند خون بدن را افزایش دهد.
اعداد بزرگتر، بیانگر افزایش بیشتر سطح قند خون می باشد. با این حال، شاخص گلوکز مقدار کربوهیدرات موجود در ماده غذایی را معین نمی کند و شاخص خوبیست برای تعیین اینکه هر ماده غذایی مشخص، چه میزان تاثیر بر سطح قند خون بدن به جا می گذارد. حداکثر شاخص گلوکز کدو حلوایی 75 و بار گلیسیلیک آن 3 می باشد. این بدان معناست که تا زمانی که قطعه ای کدو حلوایی میل کنید، تاثیر قابل توجهی بر میزان قند خون شما نخواهد داشت. در حالی که خوردن حجم زیادی کدو حلوایی، می تواند بطور چشمگیری به روی افزایش قند خون، تاثیرگذار باشد.
پیشنهاد مطالعه: آیا افرادی که دیابت دارند می توانند کشمش بخورند؟
در مورد کربوهیدرات موجود در هر ماده غذایی مصرفی، بهترین روش کنترل قند خون، مدیریت حجم غذای مصرفی می باشد. بطور خلاصه می توان اینگونه نتیجه گیری کرد که حجم متعادلی از کدو حلوایی، مقدار فیبر زیاد و کربوهیدرات کمی دارد. در حالیکه کدو حلوایی، شاخص گلوکز بالایی دارد بار گلیسیلیک آن پایین است. به عبارتی، تاثیر مصرف کدو حلوایی مادامی که در حجم زیاد اتفاق نیفتد، تاثیر چندانی بر میزان قند خون نخواهد داشت.
کدو حلوایی برای دیابت
نتایج حاصل از تحقیقات نشان از این دارد که کدو حلوایی فواید گوناگونی بویژه برای افراد مبتلا به دیابت دارد. مطالعه ای که در این باره به روی حیوانات صورت گرفت، معلوم کرد که ترکیبات موجود در کدو حلوایی، میزان نیاز بدن موش های مبتلا به دیابت را به انسولین کاهش می دهد. این فرایند بر اثر افزایش طبیعی تولید انسولین در بدن آنها شکل می گیرد. نتایج مطالعه ای دیگر خاطر نشان کرده است که دو ماده موجود در ترکیبات کدو حلوایی بنام تریگونلین و اسید نیکوتینیک، می توانند موجب کاهش قند خون در بیماران دیابتی شده و از اثرات ناشی از دیابت در بدن، پیشگیری کنند.
علاوه بر این یافته ها، در مطالعه دیگری هم به روی بدن دو موش مبتلا به دیابت مشخص شد که ترکیبات کربوهیدرات موجود در کدو حلوایی یعنی چند قندی ها یا همان پلی ساکارید ها و ترکیبی دیگر که از گیاه پیوراریا میریفیکا استخراج شده و به نام پوئه رارین شناخته می شود، بر بهبود سطح قند خون موثر بوده و مقاومت بدن به انسولین را تنظیم می کند. اگرچه نتایج بدست آمده به حد کافی اعتبار دارند اما به منظور تایید تاثیرات ادعا شده بایست تحقیقات به روی انسانها هم انجام شود.
در کل می توان با توجه به پژوهش هایی که به روی حیوانات صورت گرفته مدعی شد که کدو حلوایی به دلیل ترکیبات موجود در خود می تواند برای افراد مبتلا به دیابت نوع دوم، مفید واقع شود. این فرایند طی کاهش میزان قند خون آنها و نیاز بدنشان به انسولین صورت می گیرد. اگرچه همچنان نیاز به پژوهش به روی انسان ها احساس می شود.
غذاهای حاوی کدو حلوایی
برخی از روش های بسیار متداول برای لذت بردن از طعم کدو حلوایی می تواند این باشد که کلوچه و نانی با آن تهیه کرده و میل کنید. اما دقت داشته باشید که اگرچه این خوراکی ها حاوی کدو حلوایی می باشند اما شامل ترکیبات دیگری نیز هستند که برای کنترل مقدار قند خون مناسب نیستند. نوشیدنی هایی با طعم کدو حلوایی مانند قهوه طعم داده شده با آن و خوراکیهایی که حاوی کدو حلوایی پخته شده هستند مانند کلوچه، ترکیباتی نظیر شکر و گندم تصفیه شده دارند که هر دوی این مواد، شاخص گلوکز بالا داشته و ارزش غذایی کمی هم دارند.
این گروه از خوراکی ها به اندازه خود کدو حلوایی که به تنهایی خورده شود، خاصیت نداشته و ممکن است به روی مقدار قند خون موجود در بدن تاثیر منفی بگذارند. بنابراین برای لذت بردن هرچه بیشتر از طعم کدو حلوایی، می توان نوشیدنی های طعم دار شده توسط آن مانند قهوه و خوراکی های حاوی آن مانند کلوچه کدو حلوایی مصرف کرد اما این خوراکی ها علیرغم داشتن کدو حلوایی، به دلیل برخوردار بودن از سایر ترکیباتی که ارزش غذایی خوبی ندارند، به اندازه مصرف صرف کدو حلوایی، برای بدن فایده ندارند.
دسری شامل کلوچه کدو حلوایی و دانه چیا، دوست دیابت
چنانچه میل شدید به خوردن خوراکی های لذیذ با طعم کدو حلوایی کرده اید اما به دلیل ترکیبات داخل آنها که مانع از کنترل قند شما به هنگام ابتلا به دیابت می شوند مانند شکر و گندم تصفیه شده، نگران هستید، برایتان دستور پخت دسری تهیه شده از کدو حلوایی را آماده کرده ایم که به هنگام ابتلا به دیابت هم، بی ضرر محسوب می شود. دسر کلوچه کدو حلوایی و دانه چیا که سرشار از پروتئین بوده و در دستور پخت آن که در ادامه ذکر خواهد شد، از کدو حلوایی بطور عمده و کمترین حد ممکن از شکر، استفاده شده است.
مواد لازم:
- 5 تا 6 فنجان (350 میلی لیتر)، شیر بادام
- نصف فنجان (120 گرم)، پوره کدو حلوایی
- 30 گرم پودر پروتئین
- 2 قاشق غذا خوری (30 گرم)، یک نوع از مغزیجات یا کره مغزیجات به انتخاب شخصی
- 1 قاشق غذاخوری ( 15 میلی لیتر)، عسل خالص
- 1 قاشق چایخوری وانیل
- 5 تا 6 قاشق چایخوری، چاشنی مناسب کلوچه کدو حلوایی
- کمی نمک
- یک چهارم فنجان ( 40 گرم)، دانه چیا
- شیر بادام اضافه جهت روی دسر
تمام مواد بجز دانه چیا را در ظرف مخلوط کن با هم ترکیب کنید تا یکدست شوند. سپس ترکیب بدست آمده را در یک ظرف مناسب بریزید. در ادامه دانه های چیا را اضافه کرده، درب ظرف را ببندید و تکانش دهید. ظرف را به اندازه یک شب تا صبح یا حداقل 3 ساعت، درون یخچال قرار دهید. سپس روی دسر را شیر بادام اضافه ای که کنار گذاشته اید بریزید و نوش جان کنید. تهیه این دسر خوشمزه که دوست دیابت می باشد و بطور 100 درصد از پوره کدو حلوایی در آن استفاده می شود، قطعا اشتیاق فراوان شما را به خوردن یک خوراکی خوشمزه با طعم کدو حلوایی برطرف خواهد کرد.
کلام آخر:
کدو حلوایی یک ماده غذایی سالم و مغذی محسوب می شود که ترکیباتی در خود دارد که موجب تنظیم قند خون در بدن می شود. مطالعات گوناگونی که در این باره به روی حیوانات انجام شده حاکی از آن است که کدو حلوایی می تواند باعث کاهش میزان قند خون شده، به بهبود وضعیت بیماران دیابتی کمک کرده و پیشرفت بیماری و ایجاد عوارض جانبی حاصل از آن را کند می کند. با این حال، بیشتر افراد کدو حلوایی را به شکلی مصرف می کنند که خواص مفید آن را کم می کند مانند استفاده از نوشیدنی های طعم دار و کیک و کلوچه های پخته شده از کدو حلوایی که به اندازه مصرف آن به تنهایی مفید نمی باشد و ارزش غذایی آن را کاهش می دهد.
با اینکه بیشتر پژوهش های انجام شده به روی حیوانات صورت گرفته است، یافته ها حاکی از آن است که اضافه کردن کدو حلوایی به برنامه غذایی در صورت ابتلا به دیابت به کنترل قند خون در بدن کمک کرده و خوراکی خوش طعمی محسوب می شود که به راحتی می توانید با وجود ابتلا به دیابت هم، در حجم متعادل، با خیال راحت میل کنید.
