شایع ترین علل قرمز شدن یا صورتی شدن چشم ها یا همان ورم ملتحمه ، عفونت های تنفسی هستند؛ اما دلایل دیگری نیز برای این مورد وجود دارد که در ادامه به آن ها می پردازیم. اگر از یک چشم پزشک در خصوص سرعت و چگونگی گسترش و شیوع و سرایت قرمزی چشم ها بپرسید؛ او این طور پاسخ خواهد داد که: به سرعت! اما علل ابتلا به سرخی چشم ها اهمیت بیشتری از سرعت انتشار آن دارند. در واقع سه نوع رایج از سرخی چشم ها را داریم که به لحاظ پزشکی شناخته شده اند.
اول: عفونت یا تحریک ملتحمه، و خط پلک ها
دوم: عفونت ویروسی یا باکتریایی که می تواند از فردی به فرد دیگر نیز انتقال یابد
سوم: التهابات آلرژیک که از محیط اطراف دریافت می شود
اما چطور می توان از این موارد جلوگیری به عمل آورد؟ در این جا به سوال در خصوص پیشگیری از قرمز و ملتهب شدن چشم ها پاسخ می دهیم.
ورم ملتحمه باکتریایی و ویروسی
Shira Kresch متخصص اپتومتری از مرکز پزشکی دانشگاه کلمبیا می گوید: “اکثر نمونه های تحریک و سرخی چشم ها، ناشی از باکتری ها و یا ویروس ها هستند.” ورم ملتحمه ویروسی درست از همان نوع ویروسی ناشی می شود که در افراد موجب سرماخوردگی می گردد. از جمله ویروس کرونا یا رینو ویروس. در عین حال، متخصص چشم، Kaiser Permanente می گوید: “ورم ملتحمه باکتریایی و گلودرد نیز پاتوژن های مشترکی دارند.”
سرایت در این موارد چطور آغاز می شود؟
یک فرد آلوده چشمان خود را لمس کرده و سپس به چیز دیگری دست می زند. اگر فرد دیگری با آن وسایل تماس داشته و سپس به چشمان خود دست بزند، می تواند همان عفونت مشابه را دریافت نماید.
Kresch می گوید: “این می تواند شامل دست دادن، شراکت در استفاده از بالشت ها، حوله و یا حتی مقاله هایی که در دست می گیرید؛ باشد.”
پس زمانی که صحبت از سرایت عفونت های چشمی باشد، عدم شستشوی دست ها و لمس مرتب صورت و چشم ها می توانند نقش آفرین های اصلی به شمار روند.
Radha Ram، چشم پزشک کودکان و جراح استرابیسم بزرگسالان از مرکز پزشکی تگزاس تاکید می کند: “از آن جا که ورم ملتحمه به طور بسیار قابل توجهی مسری است، نمی توانم بگویم که تا چه اندازه حفظ بهداشت دست ها ضرورت دارد!”
همین طور پاتوژن ها می توانند از طریق مواد آرایشی مشترک و کهنه انتقال پیدا کرده و گسترش بیابند.
دکتر Hau می گوید: “استفاده از لنزهای چشمی کهنه یا آلوده نیز می تواند راه دیگری برای انتقال و ایجاد ورم ملتحمه باکتریایی باشد.
در ادامه
همیشه پیش از دست دادن با مخاطبان، دست های خود را شسته و آن ها را خشک نمایید. همین طور تمامی توصیه های چشم پزشک خود را به کار بگیرید. به خصوص همه ی این ها در صورتی که یکی از اعضای خانواده یا اطرافیان شما به این مشکل چشمی مبتلا باشد، اهمیت بیشتری می یابد.”
اگر در چشم های خود مشکلی شبیه به سرخی احساس می کنید، به سرعت لنزهای تماسی را خارج کرده و آن ها را کنار بگذارید. تا زمانی که چشم پزشک به شما اطمینان دهد که مشکل برطرف شده است، به جای لنزها از عینک استفاده نمایید. (به خاطر داشته باشید که حتما عینک خود را نیز به صورت مرتب تمیز و ضدعفونی نمایید.)
زمانی که دوباره اجازه ی استفاده از لنزهای تماسی را پیدا کردید، به هیچ وجه به سراغ همان لنزهای قبلی و آلوده نرفته و حتما لنزهای تازه و دست نخورده را تهیه کرده و در چشم های خود قرار دهید. (به علاوه حتما یک محلول نگهداری از لنز جدید نیز خریداری نمایید.)
در حقیقت جایگزینی و یا حداقل شستن همه چیزهایی که در تماس با فرد آلوده بوده اند، از جمله حوله، شیرهای آب، ورق های کاغذها و کتاب ها، وسایل حمام و … اهمیت زیادی دارند. حتی اگر به تنهایی زندگی می کنید، اهمیت زیادی دارد که وسایل خود را ضدعفونی نمایید.
دکتر Gene Kim، دانشیار چشم پزشکی دانشکده پزشکی McGovern در هوستون و عضو کلینیک چشم پزشکی Robert Cizik توضیح می دهد: “این به راستی بزرگترین دلیلی ست که باعث می شود این بیماری در افراد به درازا بکشد. زیرا این افراد با وسایل آلوده به ویروس یا باکتری سر و کار دارند و پیش از آن که عفونت بتواند به کلی در چشم آن ها پایان بگیرد، دوباره با این وسایل آلوده در تماس قرار می گیرند.”
ورم ملتحه آلرژیک
برخلاف ورم های ملتحمه باکتریایی و ویروسی که به شکل یک عفونت هستند، این بیمای در شکل آلرژیک خود زمانی رخ می دهد که ملتحمه چشم شما در تماس با محیط اطراف تحریک شود. شما ممکن است در فصل های آلرژی زا همچون بهار یا پاییز، علائمی را در چشم های خود ببینید. این آلرژی ها به وسیله ی گرده افشانی درختان یا دیگر گیاهان ایجاد می شود.
حیوانات خانگی یکی دیگر از مقصرهای این ماجرا هستند. دکتر Hau می گوید: “گربه های یکی از عوامل بسیار رایج ورم ملتحه آلرژیک هستند. به خصوص اگر کودکی در مجاورت گربه نبوده و حیوان فرصت داشته باشد که زمان زیادی را به خواب اختصاص دهد.”
ذرات معلق در هوا شامل دودهای ناشی از آتش سوزی، سیگار یا آلودگی های هوا نیز می توانند چشم ها را تحریک کنند. به علاوه مواد شیمایی موجود در آب مانند کلری که در استخرهای شنا داریم، کرم ها، لوازم آرایشی و پاک کننده های صورت نیز می توانند موثر باشند.
بهترین راه برای جلوگیری از ورم ملتحمه آلرژیک این است که چشم های خود را در مقابل عوامل آلرژی زا محافظت کرده و از آن ها دوری نمایید.
چطور از ابتلا به ورم ملتحمه آگاه شویم؟
در اغلب موارد، پزشک شما می تواند در خصوص علائم و ابتلا به آن آگاهتان سازد. علائم اصلی می تواند شامل قرمزی یا صورتی شدن در بخش سفید چشم، ترشحات آبدار یا چسبنده، تورم ملتحمه یا پلک و احساس ناراحتی عمومی، خارش یا سوزش باشد.
در حالی که همیشه نیاز مبرم به معالجه و مداخله پزشکی وجود ندارد، اما توصیه می شود که با شروع علائم حتما تحت معاینه قرار بگیرید. زیرا برخی از موارد ممکن است به مشکلات جدی منتهی شوند و علائم به بیماری های جدی تر چشمی ارتقا پیدا کنند. شما احتمالا همیشه نمی توانید مطمئن باشید که کدام محرک میکروبی موجب ابتلایتان شده است.
دکتر Kim می گوید: “در حال که گاهی اوقات تفاوت های ظریفی در علائم وجود دارد، پزشک شما ممکن است به کشت میکروبی در محیط آزمایشگاهی و تشخیص آن روی نیاورد، مگر این که بیماری در اشکال جدی خود ظاهر شده و یا به درمان های رایج پاسخ ندهد.”
در موارد آلرژیک، پزشک شما ممکن است کمکتان کند تا از طریق تغییراتی در روال عادی زندگی خود، محرک ها را شناسایی نمایید. در صورتی که قادر به شناسایی آن ها از این طریق نباشید، احتمالا چشم پزشک شما را به یک متخصص آلرژیک معرفی خواهد ساخت.