بهترین درس های آموزشی، کتاب ها و موضوعات موجود در دنیای آموزش، تا زمانیکه فرزندان انگیزه کمی برای یادگیری دارند، نمی توانند تاثیر چندانی در یادگیری آنها داشته باشند. در تمام مراحل آموزشی، انگیزه درونی و بیرونی فرزندان، نقش پر رنگی در میزان موفقیت و یادگیری آنها دارد. به عنوان والدین فرزندان خود، می توانید با شناخت راهکارهای مناسبی انگیزه بخش، به آنها کمک کنید تا دوران تحصیل خوبی را سپری کنند. مطلب ما را دنبال کنید تا با راهکارهای مناسب مرتبط برای افزایش انگیزه درس خواندن فرزندانتان، بیشتر آشنا شوید:
راهکارهای چندوچون برای افزایش انگیزه درس خواندن
سهیم شدن در تجربه های آموزشی فرزندان
برای اینکه هرچه بیشتر نقش خود را در حمایت از فرزندان در فرایند یادگیری نشان دهید و انگیزه درس خواندن را هم در آنها تقویت کنید، بهتر است تا حد امکان به هنگام انجام امور درسی، کنارشان باشید. زمانیکه مشغول انجام تکالیفشان هستند، همراهیشان کنید. به آنها بگویید هر سوالی که راجع به مباحث درسیشان دارند از شما بپرسند و با حوصله، دقت و هوشمندانه پاسخشان را بدهید. اگر برای جواب دادن به سوالات و راهنمایی کردن آنها نیاز به اطلاعات بیشتری دارید به دنبال منابع قابل اعتماد در این زمینه باشید تا با اطمینان، آن ها را راهنمایی کنید. زمانیکه به این شکل برای حمایت کردن آنها در یادگیری درس هایشان، زمان اختصاص داده و انرژی صرف می کنید، فرزند شما متوجه خواهد شد که تا چه اندازه به رشد تحصیلی او علاقه مند هستید و با انگیزه بیشتری تکالیف درسی خود را دنبال می کند.
فرزندان شما با آنچه که شما را به وجد آورد و در هر موردی که شوق و ذوق شما را مشاهده کنند، حس خوبی خواهند داشت. تنها نکته که لازم به ذکر می باشد این است که در مورد فرزندان بزرگ تر بایست دقت داشته باشید که بیش از اندازه حضور شما را حین انجام تکالیف درسی احساس نکنند، زیرا ممکن است تعبیر به دخالت کردن شما کنند و تاثیر معکوسی بر انگیزه آنها به جا بگذارد.
تقدیر از سخت کوشی
بسیاری از والدین نمی دانند که به چه روشی می توانند تاثیر گذارترین تحسین و پاداش دهی را برای فرزندان خود داشته باشند. توصیه رواشناسان و مشاوران در این باره این است که پاداش و تقدیری بیشترین ارزش را دارد که بتواند انگیزه های بیرونی فرزندان را به انگیزه های درونی تبدیل کند. پاداش و هدایای مادی می توانند جذاب باشند اما شاید چندان تاثیر مثبت ماندگاری بر با انگیزه کردن آنها در فرایند درس خواندن نداشته باشند. پیشنهاد ما به شما این است که اگر قصد دارید از جذابیت پاداش های مادی و انگیزه های خارجی استفاده کنید با همراه کردن تقدیر و تحسین کلامی و ابراز احساسات عملی، تاثیر تقدیر و پاداش دهی خود را تشدید کنید.
بطور مثال می توانید با خرید وسیله ای کوچک و ساده درحالیکه فرزندتان را در آغوش گرفته و به او می گویید که تلاش ها و سخت کوشی او دیده شده و بسیار ارزشمند می باشد، او را تحسین کرده و انگیزه اش را برای تلاش بیشتر و کسب دستاوردهای تحصیلی دیگر، با انگیزه تر کنید.
پیشنهاد ما برای تقدیر
همچنین می توانید یک روز کامل به او استراحت داده، در کنار هم وقت بگذرانید، تفریح کنید و به علاقه مندی های او در کنار یکدیگر سرگرم شوید تا فرزند شما از نظر عاطفی و احساسی، نیروی بیشتری بدست آورده و با فهم اینکه تا چه اندازه تلاش ها و سخت کوشی اش در امور درسی برای شما اهمیت دارد، انگیزه بیشتری برای ادامه دادن پیدا کند. به او بگویید که احترام زیادی برای زحمت هایی که در راه موفقیت تحصیلی می کشد قائل هستید، زیرا این کار به او کمک خواهد کرد که شکوفا شود.
به این ترتیب او راحت تر با شما هم احساس می شود تا در انجام تکالیف درسی خود بدرخشد و درس خواندن لذت بیشتری برای او به همراه خواهد داشت، زیرا درک می کند که فارغ از نمراتی که در مدرسه کسب می کند، میزان سعی و تلاش او برای خوب درس خواندنش، ملاک ارزیابی عملکردهای درسی اش خواهد بود.
ارائه چشم انداز کلی از درس خواندن به فرزندان
گاهی اوقات یادآوری پیامد های کلی که از درس خواندن نصیب فرزندانمان می شود به آنها کمک بزرگی می کند تا برای تلاش کردن ها و تحمل چالش های یادگیری، انگیزه بیشتری پیدا کنند. به آنها بگویید که موفقیت تحصیلی و یادگیری مهارت هایی که در مدرسه آموزش می بینند، سهم زیادی در رشد فردی و حال خوش آنها در آینده خواهد داشت. برایشان شرح دهید که چنانچه استعدادهای خود را در هر زمینه ای از دروس مدرسه پرورش دهند، به دستاوردهای چشمگیری دست می یابند که از آنها فرد موفق و مفیدی می سازد.
با درک چنین چشم اندازی از درس خواندن، قطعا فرزند شما دلیل محکم و منطقی برای یادگیری مطالبی که در مدرسه ارائه می شود خواهد داشت که انگیزه اش قوی می شود برای تلاش های بیشتر و بیشتر او در انجام تکالیف درسی اش. قطعا این جمله از زبان فرزندانتان برایتان آشناست که ” درس هایی که در مدرسه بایست یاد بگیرم در کدام بخش از زندگیم کاربرد دارند و به دردم خواهند خورد ؟ ” هرچه بهتر و بیشتر بتوانیم اهمیت و تاثیر یادگیری مطالب درسی را در آینده زندگیشان به آنها تفهیم کنیم، راحت تر خواهیم توانست انگیزه آنها را در مسیر درس خواندن حفظ کنیم.
به فرزندان خود فرصت خطا کردن بدهید
هیچ دانش آموزی را نمی توان مشاهده کرد که در تمام دروس مدرسه و همه مهارت ها و فعالیت های تحصیلی، بی نقص باشد و همواره بهترین عملکردها را نشان دهد. درحالیکه فرزندانمان نیاز دارند تا برای هرچه بهتر عمل کردن در امور تحصیلی تشویق شوند و خوب است که آنها را برای تلاش بیشتر و سخت کوشی به شوق آورید، اما باید به آنها اجازه داد تا به راحتی در این مسیر، آزمون و خطا کنند و بدون ترس از شکست به کشف ناشناخته ها بروند تا لذت بیشتری را در یادگیری تجربه کنند.
گاهی بهترین انگیزهای درونی فرزندانمان برای درس خواندن پس از تجربه زمین خوردن و بلند شدن در این مسیر اتفاق می افتد. به آنها فرصت دهید تا برای با انگیزه شدن در مسیر یادگیری، خود را همه جانبه محک بزنند تا درک درستی از توانمندیهایشان پیدا کنند و انگیزه داشته باشند تا با پرورش توانمندیهای کشف شده، دانش آموز ممتازی هم بشوند.
درواقع آنچه ما از شما می خواهیم این است که کمال طلبی افراطی را متوقف کنید و از آنها هم افرادی ایده الیست نسازید. شما نمی توانید از فرزند خود انسانی که در توانش نیست، خلق کنید. مهم این است که او انگیزه تلاش و رشد کردن داشته باشد نه انگیزه بی نقص بودن. به این روش، آنها آرامش بیشتری در فرایند یادگیری تجربه خواهند کرد که به نوبه خود می تواند انگیزه و شوق یادگیری را در آنها بالا ببرد.
برای فرزندان الگو سازی کنید
چنانچه بتوانید با سرمشق قرار دادن فردی که می تواند الگوی خوبی در امور تحصیلی برای فرزندتان باشد، او را در معرض مشاهده تاثیرات موفقیت های تحصیلی قرار دهید، کمک زیادی به تقویت انگیزه های درونی فرزند خود برای دنبال کردن اهداف درسی کرده اید. این فرد می تواند فرزند یکی از دوستان یا همسایگان شما باشد یا هم مدرسه ای فرزندتان که در سرویس رفت و برگشت به مدرسه همراه فرزند شماست یا شخصی از میان اقوام که چند سالی از فرزند شما بزرگتر بوده و می تواند در انجام تکالیف درسی، نکات آموزنده ای در اختیار فرزندتان قرار داده و با درمیان گذاشتن تجربه های خود و نتایج مثبتی که از خوب درس خواندن گرفته، انگیزه ای قوی برای فعالیت جدی فرزند شما در زمینه درس خواندن شود.
این فرصت را در اختیار فرزند خود قرار دهید تا بوسیله معاشرت با چنین اشخاصی، از نزدیک شاهد رشد فردی الگوی مورد نظر از دل تلاش های درسی باشد. با توجه به الگوبرداری های پر رنگ کودکان از یکدیگر، می توان خیلی امیدوار بود که فرزند شما، راه فرد مورد نظر را ادامه دهد و انگیزه بیشتری برای درس خواندن پیدا کند.
همبستگی با معلمان فرزندان
برای اینکه انگیزه فرزندان را هرچه بیشتر تقویت کنیم، نمی توانیم منکر نقش پررنگ معلمانش شویم. در واقع با حمایت معلمان فرزند خود، چندین قدم در این باره پیش خواهیم افتاد. با توجه به اینکه معلم، از نزدیک رابطه درسی با فرزند ما دارد و شاهد نوع واکنش ها، فعالیت ها و علاقه مندیهای او در مورد مباحث درسی می باشد، می تواند ایده های جالب و مفیدی برای بهتر کردن وضعیت انگیزه فرزندان در مورد درس خواندن به ما بدهد. همچنین او می داند که فرزند ما با چه چالش هایی و به چه شکل، در مساله یادگیری دست و پنجه نرم می کند. چالش هایی که گاهی انگیزه او را برای درس خواندن ضعیف می کنند. بنابراین راهکارهای موثری را هم می تواند پیشنهاد دهد.
اگر والدین و مدرسه هماهنگ و هم هدف با هم برای انگیزه بخشیدن به دانش آموزان تلاش کنند، قطعا این همبستگی، پیامدهای چشمگیری خواهد داشت. گاهی فقط با راهنمایی معلمان، شما می توانید گره از بی انگیزه بودن فرزندان خود در انجام تکالیف درسیشان باز کنید. بنابراین با خیال راحت به روی حمایت موثر معلمان حساب کرده و از آنها درخواست هم پیمان شدن کنید. بطور مثال اگر حین آموزش فرزند شما و یا فعالیت های کلاسی، معلمش متوجه استعداد خاص یا مهارت قابل توجهی در او شود، می تواند با شما در میان گذاشته و در ادامه شما با تمرکز به روی آنها، فرزند خود را به یادگیری بیشتر و پرورش آن استعداد ها دلگرم کنید. به عبارتی شناخت بیشتر فرزندان از طریق اطلاعاتی که معلمشان در اختیار شما قرار می دهد، در انگیزه بخشیدن به آنها بسیار کاربرد خواهد داشت.
اهمیت ایجاد فضای شاد و مهیج برای درس خواندن
برای اینکه فرزندان ما انگیزه بیشتر و قوی تری برای رفتن به مدرسه و انجام تکالیف درسی خود داشته باشند، بایست محیط درس خواندن آنها چه در مدرسه چه در خانه، برایشان شاد و مفرح هم باشد. یعنی در کنار جدیت مباحث آموزشی که تجربه می کنند و تعهدی که از آنها برای پرداختن به امور درسی انتظار می رود، به آنها این آزادی عمل را بدهیم که فعالیت های مفرحی مانند بازی های دسته جمعی را در مدرسه تجربه کنند یا در خانه به حد کافی زمان فراغت برایشان در نظر گرفته شود که به سرگرمی های دلخواهشان بپردازند تا به هنگام درس خواندن بدانند که پس از تکمیل تکالیفشان و تمام شدن دروس خواندنی، می توانند زمانی را برای شاد بودن اختصاص دهند و انرژی دوباره ای بدست آورند. آنها در محیط پر نشاط و جذاب، انگیزه و شوق بیشتری برای درس خواندن خواهند داشت.
آزادی عمل و استقلال فرزندان
هر زمان که فرصتش پیش آمد و در هر موقعیتی که امکانش بود، اجازه دهید فرزندتان توانمندی ها و علایق خود را ابراز و بررسی کند و با خلق فرصت های خودکاوی، به فرزندتان انگیزه دهید تا بطور مستقل دست به شناخت استعداد هایش بزند. ماجراجویی کند و مهارت کسب کند. به این ترتیب انگیزه یادگیری در او نهادینه می شود و این عادت مثبت را در مدرسه و یادگیری مباحث درسی خود هم پیاده می کند. در واقع با آزادی عمل و استقلالی که به او می دهید تا به دنبال ارضاء کنجکاویها و ماجراجویی هایش برود، انگیزه های درونی او را برای یادگیری بیشتر و بیشتر، تقویت می کنید.
در ادامه، اجازه دهید به دنبال علاقه مندیهای کشف شده شان بروند. علاوه بر تقویت قوه خلاقیتشان که در مسیر علاقه مندی های خود بدست می آورند، انگیزه آنها به مرور بیشتر و بیشتر می شود چون به خود و تواناییهایشان اعتماد پیدا می کنند و با انگیزه قویتری به رشد و خود شکوفایی می اندیشند.
هدف گذاری و اعلام آنها
شواهد نشان می دهد زمانیکه افراد در مورد اهدافی که برای خود تعیین کرده اند با دیگران صحبت کرده و در واقع آنها را از تصمیمشان مطلع می کنند، تعهد بیشتری هم برای به ثمر رساندن اهدافشان در خود احساس می کنند. این قضیه در مورد درس خواندن فرزندانمان هم صدق می کند. بنابراین از آنها درخواست کنید که برای تکالیف درسی خود هدف مشخص کنند و با اعلام آنها به شما معلمان و یا همکلاسی های خود، انگیزه بیشتری برای متعهد ماندن بر سر اهدافشان، در آنها ایجاد شود.
به فرزندان بازخورد ارائه دهید
شاید تجربه این را داشته باشید که برای رسیدن به خواسته یا هدفی مشغول انجام فعالیت های لازم بوده باشید و در طول مسیر از اطرافیان خود یا مربی و مشاورانتان، بازخورد دریافت کرده باشید. قطعا تاثیر دریافت بازخوردها، قابل توجه بوده و نقش سازنده ای در درست پیمودن مسیر داشته است. البته بازخوردهایی که به موقع و پیش از رسیدن به خط پایان و در طول مسیر، به شما منتقل شده باشد.
همین مساله را می توان در مورد انگیزه بخشیدن به فرزندان در طول دوران مدرسه، بکار گرفت. به این معنا که نظرات، نکته سنجی ها، پیشنهادات و ایده هایی که در قالب بازخورد از عملکرد درسی فرزندان خود به آنها در زمان مناسب ارائه می دهیم، کمک می کند تا آنها وضعیت درسی خود را بهبود بخشیده و برای دنبال کردن مسیر، انگیزه مجددی پیدا کنند. انگیزه ای درونی که قدرت زیادی در حفظ و تقویت شوق یادگیری در آنها خواهد شد.
توجه به توقعات و درخواست های فرزندان
از فرزند خود صمیمانه بخواهید که آنچه از شما در همراهی کردن او برای پیمودن مسیر یادگیری انتظار دارد را با شما در میان گذارد تا بتوانید نیروی کمکی خوبی برایش باشید تا با انگیزه بالاتری در مسیر یادگیری باقی بماند. قطعا گاهی پیش می آید که ما به دلیل عدم آگاهی از نیازهای فرزندانمان در مورد مسایل مربوط به امور درسیشان، نتوانیم همراه خوبی برایشان باشیم و آنها به دلیل تنهایی که در طول این مسیر احساس می کنند، دلسرد شوند. بنابراین چه بهتر از این که خودمان، پیشاپیش از آنها بخواهیم تمام دغدغه ها، نیازها، توقعات و درخواست هایشان را از ما برای حمایتشان در دوران مدرسه، در میان گذارند تا با همفکری هم به آنها بپردازیم.
بطور مثال وسایل و ابزار کمک آموزشی مورد نیازشان را برایشان فراهم کنید یا کمک کنید با امکانات موجود، بهترین استفاده را برای بالا بردن کیفیت یادگیری خود داشته باشند. با صبوری حمایتشان کنید تا تمام برنامه های درسی خود را پیش ببرند و از هیچ کمکی در طول این مسیر دریغ نکنید. به این ترتیب آنها همواره به حمایت شما دلگرم بوده و با فشار روحی کمتری چالش های مدرسه و درس خواندن را پشت سر خواهند گذاشت که مجموع این عوامل، ابزار قدرتمندی خواهد شد برای تقویت انگیزه درس خواند در آنها.
انتقال شور و شوق و همدلی برای یادگیری فرزندان
اگر فرزند شما متوجه شور و شوق شما برای موفقیت های تحصیلی اش شود و همدلی شما را در این باره تجربه کند او هم اشتیاق بیشتری را حس کرده و برای پاسخ به همدلی که از جانب شما به او انتقال یافته، تلاش خواهد کرد که سخت کوش بوده و با تلاش بیشتری درس بخواند. در واقع نشان دادن شوق و انگیزه ای که شما برای همراهی کردن فرزندتان در مسیر یادگیری دارید او را برای هرچه بهتر بودن در تکالیف درسی، از درون با انگیزه می کند. پیشنهاد ما به شما این است که خالصانه و صمیمانه برای رشد تحصیلی فرزندتان انگیزه و اشتیاق داشته باشید، با او همدلی کنید و با انتقال اینگونه احساسات به او، نفوذ لازم را بر افکارش داشته باشید و انگیزه های درونی اش را تقویت کنید تا دانش آموز ممتازی شود. انگیزه قوی شما انگیزه او را تقویت خواهد کرد.
