دیابت ممکن است کبد شما را در خطر قرار دهد ولی رژیم غذایی مدیترانه ای، می تواند به دیابت و کبد چرب کمک کند. اپیدمی چاقی و افزایش وزن در آمریکا امروزه گسترس بسیار یافته است و تعداد زیادی از مردم این کشور، به دلیل رژیم غذایی نامناسب و عدم تحرک کافی در طول روز، افزایش وزن پیدا کرده اند. این افزایش وزن می تواند باعث ایجاد بیماری های مختلفی در فرد، از قبیل دیابت و کبد چرب شود.
بیماری کبد چرب غیر الکلی که به اختصار به آن ( NAFLD) گفته می شود، یک بیماری مزمن است که بین 30 تا 40درصد بزرگسالان آمریکایی را تحت‌تاثیر قرار می‌دهد. این بیماری با پیشرفت خود میتواند زخم و یا سرطان کبد را بوجود بیاورد و دربرخی موارد نارسایی کبد را نیز شامل می شود. پژوهشگران در زمینه دیابت و کبد چرب، در حال تحقیق روی این موضوع هستند که چگونه NAFLD می تواند با بیماری ها و عوارضی از قبیل چاقی، دیابت نوع دو، فشار خون بالا، و سطوح غیر عادی چربی در بدن در ارتباط باشد.
در بین یافته های جدید این پژوهشگران، در مورد دیابت و کبد چرب؛
آن ها به این نتیجه رسیده اند که آن دسته از افرادی که دارای بیماری دیابت نوع دو هستند، در معرض خطر بالایی برای مشکلات کبدی بوده که در صورت کنترل نکردن آن، می تواند باعث کبد چرب و در موارد جدی به سیروز و سرطان کبد منتج شود.
به گفته پزشکان و متخصصان در این حوضه، امروزه به دلیل افزایش بیماری کبد چرب، که آن هم به دلیل تغییر رژیم های غذایی افراد به سمت غذاهای پرجرب و پرکالری و همچنین عدم تحرک و زندگی ماشینی می باشد، داروهای بهتر و موثر تری برای پیش گیری از بیماری دیابت و کبد چرب و گسترش آن به سمت بیماری های وخیم تر از قبیل سیروز و سرطان کبد مورد نیاز است، که امروزه محققان و پژوهشگران بسیاری در سرتاسر جهان در تلاشند تا با کشف داروهایی موثر تر، به پیشگیری از گسترش این بیماری، کمک کنند.
هر آنچه نیاز است در مورید بیماری دیابت بدانیم
عوامل ایجاد کننده بیماری های دیابت و کبد چرب
غذاهای پرچرب
چاقی ناشی از ذخیره چربی در کبد
دو نوع از بیماری کبد چرب وجود دارد که در بسیاری از موارد، آنهایی که از بیماری کبد چرب رنج می برند، معمولا به نوع غیر الکلی آن مبتلا هستند که معمولا با دارو و رژیم غذایی مناسب و ورزش قابل پیشگیری بوده و رفع می شود. در این مورد از بیماری کبد چرب، چربی کبد مربوط به مصرف سنگین الکل نیست. بلکه اکثر آن ها کبد چرب ساده ای دارند و هیچ آسیب سلولی و التهابی در سلول های کبدی وجود ندارد و دلیلی برای نگرانی وجود ندارد که این بیماری بتواند سبب سرطان یا سیروز یا مشکلات جدی از قبیل آن شود.
علاوه بر این مورد از بیماری کبد چرب، حدود 20 درصد از افراد مبتلا به NAFLD مبتلا به نوع دوم آن به نام Nonalcoholicsteatohepatitis) NASH) هستند. این مورد از بیماری کبد چرب، شامل التهاب کبد و آسیب سلولی کبد می‌شود که می تواند منجر به عوارض وخیمی از قبیل سیروز و یا سرطان کبد شوند. متخصصان آمریکایی در این مورد می گویند که چندین علامت خطر وجود دارد که می تواند نشان از کبد چرب در مراحل پیشرفته تر باشد.
این خط قرمزها و نشانه ها، شامل موارد زیر هستند:
دیابت:
بخصوص دیابت نوع دو که وجود آن می تواند باعث ایجاد خطر برای پیشرفت کبد چرب به مراحل خطرناک تر آن یعنی سرطان کبد و سیروز کبدی شود.
سن بالا:
یکی دیگر از عواملی که می تواند در پیشرفت کبد چرب به سمت بیماری های خطرناک تاثیر گذار باشد، سن بالا است که نقش مهمی در ایجاد بیماری دیابت و کبد چرب دارد.
فشار خون بالا:
افزایش میزان فشار خون می تواند باعث وخیم تر شدن بیماری کبد و ایجاد بیماری دیابت و کبد چرب شود.
سندرم متابولیک:
از عوامل تاثیر گذار در پیشرفت بیماری دیابت و کبد چرب می باشد.
بالا بودن میزان آنزیم های کبدی:
آنزیم های کبدی که معمولا پزشکان برای پیگیری روند درمان بخصوص در بیماری کبد چرب در خواست می کنند. این آنزیم ها عبارتند از: SGOT،SGPT و ALP . به آنزیم های SGOT و SGPT به ترتیب ALT و AST نیز می گویند. بالا بودن این آنزیم ها، نشان از بالا بودن متابولیسم کبد و یا کبد چرب می باشد.
در صورت وجود هریک از پنج علامت خطر بالا، شما در معرض خطر برای پیشرفت بیماری کبد چرب خواهید بود. با این حال، پزشکان باید از آزمایش‌های تصویربرداری پزشکی و گاهی ازبیوپسی کبدی استفاده کنند تا تشخیص قطعی از NAFLD یا NASH داشته باشند.
هر آنچه نیاز است که در مورد بیمار کبد چرب بدانیم
چاقی
در صورتی که شما در معرض خطر بیماری های دیابت و کبد چرب قرار دارید، به عنوان مثال از غذاهای پرچرب استفاده می کنید و یا در برنامه خود ورزش را قرار نداده اید، استفاده از رژیم غذایی سالم و ورزش و تمرین منظم، می تواند به شما در کاهش خطر ابتلا به بیماری های دیابت و کبد چرب کمک کند. متاسفانه مطالعه اخیرمنتشر شده در این ماه حاکی از آن است که بسیاری از مردم در مرحله بعدی از NAFLD یا NASH تشخیص داده می‌شوند.
این مطالعه نشان داد که در مرکز مراقبت های ویژه بیماری های کبد چرب و دیابت، تعداد کم تری از آن چه که مورد انتظار بود در مورد بیماری های کبدی NAFLD و یا NASH تشخیص داده شدند. محققان مرکز بیماری های دیابت و چربی کبد دریافتند که افراد مبتلا به دیابت نوع 2 بالاترین میزان خطر را در ابتلا به مشکلات کبد از قبیل NASH و سیروز و یا سرطان را دارند. براساس گفته محققان، آگاهی بیشتر از NAFLD در میان پزشکان مراقبت‌های اولیه میتواند منجر به تشخیص قبلی شرایط شود، در حالیکه درمان بیماری های دیابت و کبد چرب میتواند موثرتر باشد.
براساس گفته متخصصان حوضه بیماری های دیابت و کبد چرب، بیماری کبد چرب غیر الکی، شایع‌ترین علت بیماری مزمن کبد است. متخصصان همچنین خاطر نشان کردند که که دیابت عامل خطر عمده‌ای برای بسیاری از مشکلات نامطلوب بهداشتی علاوه بر بیماری کبد از قبیل بیماری کلیه، سکته مغزی و عوارض مربوط به پا می‌باشد. تغذیه سالم و ورزش کردن به طور منظم میتواند ریسک همه اینها را کاهش دهد.
مراحل آسیب به کبد
کاهش وزن، چربی کبد را کاهش می‌دهد و خطر ابتلا به بیماری های دیابت و کبد چرب را پایین می آورد.
علاوه بر دیابت، چاقی به طور کلی عامل خطر بزرگی برای این شرایط کبد است. برخی تحقیقات نشان داده‌اند که بیش از 90 درصد از افراد مبتلا به چاقی شدید که تحت عمل جراحی قرار داشتند، دچار اختلال کبدی و دیابت وکبد چرب شده بودند. به گفته متخصصان، چاقی شایع‌ترین و با استناد ترین خطر برای بیماری کبد چرب است. هیچ دارویی برای درمان NAFLD یا NASH مورد تایید قرارنگرفته است، اما تغییرات سبک زندگی میتواند خطر ابتلا به مشکلات کبد را کاهش دهد.
پزشکان می گویند، ما به همه بیماران توصیه می‌کنیم که کاهش وزن آن ها بهترین درمان برای این بیماری است. همچنین آن ها می گویند، تحقیقات نشان می‌دهد که فردی با NAFLD باید حداقل 5 درصد از وزن بدن خود را از دست بدهد تا کاهش چربی در کبد را ببیند. برای یک فرد 200 پوندی (حدود 90کیلوگرم) این کاهش وزن به معنی از دست دادن 10 پوند (4.5کیلوگرم) است. به گفته آن ها، اگر کسی از بیماری دیابت و کبد چرب رنج ببرد، در صورت مشاوره با پزشک خود و داشتن رژیم غذایی و گنجاندن ورزش روزانه در برنامه های خود، می تواند به کاهش وزن دست یابد. همچنین متخصصان می گویند که که بهتر است آن‌ها 7 تا 10 درصد کاهش وزن داشته باشند. این کاهش وزن بیشتر برای کاهش بافت زخم و التهاب کبد مورد نیاز است که در NASH رخ می‌دهد.
رژیم غذایی مدیترانه‌ای برای کبد سالم و جلوگیری از بیماری های دیابت و کبد چرب
متخصصان می گویند که جراحی برای کاهش وزن سالم (جراحی ترمیمی) به طور قابل‌توجهی NAFLD و NASH را بهبود بخشیده و خطر مرگ فرد ناشی از بیماری‌های قلبی و عروقی را کاهش می‌دهد. کاهش وزن به غیر از روش جراحی، از طریق رژیم غذایی و ورزش نیز میتواند موثر باشد. اگر بتوانید طی این روش وزن خودرا کاهش داده و به تناسب اندام و وزن مناسب دست یابید.
بسیاری از رژیم‌های غذایی سالم می‌توانند به شما کمک کنند وزن کم کنید. اما برخی از این رژیم ها وجود دارند که ممکن است فواید و مزایای بیشتری نسبت به بقیه برای داشتن کبد سالم و درمان بیماری دیابت و کبد چرب داشته باشند.
متخصصان تغذیه و گوارش خاطرنشان می کنند:
تحقیقات نشان می‌دهند که رژیم غذایی مدیترانه‌ای احتمالا سالم‌ترین گزینه برای کاهش وزن و سلامت کبد است. انواع زیاد و گوناگونی از رژیم غذایی مدیترانه‌ای وجود دارد اما به طور کلی شامل:
- مصرف میوه‌ها
- سبزیجات
- دانه‌ها
- ماهی
- غذاهای دریایی
- روغن زیتون
به گفته آن ها، همه بیماران مبتلا به بیماری دیابت و کبد چرب، باید تمرینات منظم ورزشی (هوازی یا مقاومتی) را به برنامه های روتین روزانه خود اضافه کنند. زیرا نشان داده شده‌است که این کار منافع زیادی برای کبد علاوه بر کمک آن به کاهش وزن دارد. کاهش مصرف الکل نیز ممکن است به روند درمان بیماری دیابت و کبد چرب کمک کند. متخصصان می گویند که حتی مصرف متوسط الکل نیز با بدتر شدن اوضاع برای کبد، از قبیل فیبروزه شدن کبد و یا زخم شدن کبد در ارتباط است.
