اگر چه روزه داری یک فریضه واجب الهی بوده و همه ما مسلمانان ملزم به اجرای آن هستیم، اما افراد مبتلا به دیابت به جهت حفظ سلامت بدن خود، باید این مورد را با احتیاط بیشتری پیش ببرند. دیابت و روزه داری نیازمند رعایت یک سری نکات و اصول است که در ادامه به آن ها می پردازیم.
دیابت و روزه داری در ماه رمضان
همان طور که می دانید افراد مبتلا به دیابت باید حتما قند خون را خود گاه و بیگاه چک کرده و آن را در حوزه ایمن نگاه دارند. از آن گذشته برنامه غذایی دیابتی ها باید کاملا طبق اصول بوده و آن ها مجاز به خروج از ریتم رژیم دیابتی خود نیستند.
نکات روزه داری افراد دیابتی
در صورتی که علی رغم ابتلا به دیابت، مایل به روزه داری هستید، باید اصول زیر را رعایت نمایید:
شما تنها در صورتی می توانید همراه با ابتلا به دیابت، روزه بگیرید که مشکلاتی از قبیل نارسایی قلبی، فشار خون کنترل نشده و بالا، مشکلات پیشرفته بینایی بر اثر دیابت، بیماری های قلبی و عروقی و مانند آن ها را نداشته باشید. به علاوه اگر قند ناشتای شما بالای 140 بوده و یا پس از میل کردن غذا، قند خونتان 180 را رد می کند، بهتر است از روزه داری صرف نظر کنید.
همچنین افرادی که در یک سال گذشته و یا به طور کلی سابقه افت قند خون شدید دارند، نباید وارد فریضه روزه داری شوند. انجام این کار برای آن ها با خطرات زیادی همراه بوده و امکان افت شدید قند خون دوباره و رفتن به کما را به دنبال خواهد داشت. به طور کلی لازم است که افراد مبتلا به دیابت که قصد روزه داری دارند، چند ماه پیش از شروع ماه رمضان، با پزشک معالج خود مشورت داشته و وضعیت بدنی شان بابت ورود به فاز روزه دار را به طور کامل بررسی کنند.
پیشنهاد مطالعه: بدن خود را برای روزه داری در ماه رمضان آماده کنید
بایدها و نبایدهای دیابت و روزه داری
افراد مبتلا به دیابت که روزه داری می کنند، باید حتما در حدود 2 تا 3 ساعت پیش از زمان افطار، قند خون خود را اندازه گیری کرده و این عمل را در حدود 2 تا 3 ساعت پس از میل کردن افطاری سالم در ماه رمضان نیز تکرار کنند. همین طور اندازه گیری قند خون پیش از سحری نیز ضروری خواهد بود.
همین طور افراد مبتلا به دیابت که روزه داری می کنند، باید سحری ساده میل کرده و از خوردن غذاهای سنگین و پرچرب یا دارای قند زیاد در وعده سحری اجتناب نمایند. اما حذف وعده سحری برای مبتلایان به دیابت به هیچ وجه مجاز نبوده و خطر افت قند خون شدید برای آن ها را در پی خواهد داشت.
در نظر داشته باشید که پس از تست قند خون بعد از میل کردن سحری، می توانید به تخمین خوبی در خصوص درست بودن الگوی سحری خوردن خود دست یابید. اگر میزان قند خون شما بالا رفته و عدد 200 را پس از میل کردن سحری رد کرده است، احتمالا الگوی غذایی که برای سحری اختیار کرده اید، مناسب نیست و باید فرمول تغذیه خود در وعده صبحانه را تغییر دهید.
قرص های دیابتی را چطور همراه با روزه داری مصرف کنیم؟
افراد مبتلا به دیابت که مایل به روزه داری هستند، باید ریتم مصرف قرص های مخصوص دیابت خود را تغییر دهند. این افراد لازم است که یک عدد از قرص های کنترل قند خون خود را همراه با سحری و افطاری میل نمایند. البته برای انجام این کار و تغییر ریتم قبلی میل کردن قرص های کنترل قند خون، نیاز به مشورت گرفتن از پزشک مرتبط خواهد بود. در برخی افراد دیابتی، برهم زدن ریتم مصرف قرص های کنترل قند خون به هیچ وجه مناسب نیست و باید حتما مطابق اصول قبلی پیش برود.
نکته
در صورتی که به هنگام صبحانه، مصرف قرص قند خون خود را به هر دلیلی فراموش کردید، لازم است که از روزه گرفتن آن روز گذشته و انجام آن را به روز بعدی موکول نمایید. به این شکل روزه داری در افراد مبتلا به دیابت، بدون مصرف قرص کنترل قند خون، به هیچ وجه مجاز نخواهد بود.
از این ها گذشته، در بحث تامین آب مورد نیاز بدن در ایام روزه داری، افراد مبتلا به دیابت باید دقت نظر بیشتری داشته باشند. حتما به وقت میل کردن سحری، به میزان کافی آب نوشیده و بدن خود را هیدراته نگه دارید. به وقت افطاری نیز آب کافی نوشیده و کمبود آبی که بر اثر ساعت های روزه داری بدن شما متحمل شده است، جبران سازید. سوپ یکی از غذاهای مفید است که باعث تامین آب بدن شما می شود، می توانید طرز تهیه سوپ را در این لینک مطالعه کند.
نکته
از نوشیدن، نوشیدنی های دارای قند و گازدار خودداری ورزید و با خوردن نوشیدنی های دیابتی سلامت خود را تضمین کنید. این مورد نه تنها برای افراد مبتلا به دیابت، بلکه برای هیچ یک از گروه های کاملا سالم جامعه نیز توصیه نمی شود. نوشیدنی های قندی و گازدار بسیار مضر بوده و ضرر آن ها در ایام روزه داری، چند برابر خواهد بود. در این دوران بدن شما به آب سالم و ساده نیاز دارد و باید در حد امکان به نوشیدن آب (البته نه آب خیلی یخ)، روی بیاورید.
ورزش برای افراد دیابتی
ورزش کردن افراد دیابتی در ایام روزه داری نیز باید در ساعات اولیه صبح بوده و فعالیت زیاد بدنی در چند ساعت منتهی به افطار را لغو کنند. بدیهی است که افراد دیابتی مقداری افت قند خون را در این ساعات تجربه کرده و نباید با فعالیت بدنی زیاد، به آن دامن بزنند.
سخن پایانی
افراد مبتلا به دیابت، به هیچ وجه نباید روزه داری بدون میل کردن سحری را انجام دهند. روزه داری و دیابت تنها در صورتی با هم سازگار خواهد بود که حتما سحری طبق اصول میل شده و قرص های کنترل کننده قند خون نیز به موقع مصرف شوند. در غیر این صورت روزه داری می تواند خطرات زیادی را برای دیابتی ها به همراه داشته باشد. به هر ترتیب توصیه می شود که حتما پیش از روزه داری همراه با بیماری دیابت، با پزشک معالج خود مشورت داشته باشید.
