زمان هایی که کودک هستیم، به هر طریقی از چرت زدن و خواب های طول روز طفره می رویم و حسابی والدین خود را کلافه می کنیم، اما به محض بزرگسال شدن به دنبال هر فرصتی هستیم تا کمی بخوابیم بزنیم! زیرا خوابیدن در طول روز به ما انرژی دوباره ای می بخشد که به ما اجازه می دهد ادامه روز خود را با ذهن و جسمی شاداب و سرحال سپری کنیم به ویژه زمانی که این چرت زدن ها بین ساعت 1 تا 4 ظهر اتفاق بیافتند.
قطعا دلایل شخصی ما برای خوابیدن های در طول روز و مدت زمانی که به این کار اختصاص می دهیم متفاوت بوده و تاثیرات آن هم بر همین اساس به روی جسم و روان ما فرق خواهد داشت. بر اساس نتایج حاصل از مطالعات علمی، مشخص شده که میان انواع مختلف چرت زدن های روزانه و تاثیرات آنها بر بدن، ارتباط وجود دارد. در ادامه، به شما کمک می کنیم تا چرت زدن هایی که به آنها نیاز دارید را شناسایی کنید:
انواع چرت زدن های کوتاه روزانه و تاثیرات هر یک بر بدن
چرت زدن برنامه ریزی شده و تدارک دیده
در این نوع از چرت زدن ها، شما برای ذخیره انرژی خود و در واقع پیش از احساس خستگی، تصمیم می گیرید که در طول روز کمی بخوابید و چرتی بزنید. در روزهایی که شب قبل از آن تا پاسی از شب بیدار بوده اید با به هر دلیل خواب شبانه کافی و خوبی نداشته اید، خوابیدن در طول روز می تواند بسیار مفید و لذت بخش باشد.
چرت زدن های ضروری و با فوریت
گاهی پیش می آید که در طول روز به زور چشمان خود را باز نگه داشته اید و فشار زیادی برای بستن چشمانتان احساس می کنید.این حالت بدان معناست که شما نیاز فوری و ضروری به خوابیدن دارید. جسم شما در حال ارسال پیام خستگی بیش از اندازه خود به شماست. بنابراین لازم است چشمان خود را ببندید تا استراحت کرده و به خواب نیمروزی بروید. فرض کنید در حال رانندگی هستید و چشمانتان شما را یاری نمی کنند که رانندگی خود را ادامه دهید و در حال بسته شدن هستند، نیاز است که بلافاصله در محلی امن توقف کرده و به خواب روید.
چرت زدن بر حسب عادت
این نوع از چرت زدن، به دلیل اینکه روزانه سر زمان مشخصی تکرار می شود، بیشتر در میان کودکان متداول است، اما افراد بزرگسال نیز تمایل به ایجاد این عادت در خود دارند. به هرحال، چنانچه بدن خود را عادت دهید که هر روز سر ساعت مشخصی به خواب رفته، بدنتان در همان زمان مقرر، نیاز به خواب را احساس خواهد کرد و شما بایست همواره برای چرت زدنی که خود را به آن عادت داده اید، آماده باشید. تاثیری که چرت زدن بر بدن به جا می گذارد به مدت زمانی هم که چرت می زنید، بستگی دارد:
چرت زدن انرژی زا به مدت 10 تا 20 دقیقه
چرت زدن انرژی زا، چرت قدرت بخش هم خوانده می شود. زمان هایی که نیاز دارید هوشیاری خود را در طول روز به خوبی حفظ کنید، چرت زدن های نیمروز می تواند قدرت دوباره ای به شما برای غلبه بر خستگی و کسب هوشیاری قابل توجه برای چند ساعت را ببخشد. بر اساس نتایج حاصل از مطالعات علمی که در این باره صورت گرفته است، مشخص شده که خوابیدن به مدت 20 دقیقه در روز، باعث بهبود عملکردهای روزانه و خلق و خوی افراد خواهد شد. انرژی که می توان از چرت زدن های در طول روز بدست آورد را دست کم نگیرید، زیرا قدرت شگفت انگیزی دارند. به این ترتیب، از هیچ فرصتی برای چرت زدن در طول روز، غفلت نکنید.
چرت 30 دقیقه ای که دوست بدن ما نیست!
چرت زدن 30 دقیقه ای در طول روز مثال خوبی است برای اینکه اهمیت 10 دقیقه را برای ما به تصویر بکشد. در حالیکه خوابیدن به مدت 20 دقیقه در طول روز مفید بوده و در سلامتی، نقش موثری دارد چنانچه مدت زمان آن به 30 دقیقه افزایش پیدا کند، باعث کسالت شده و فرد را به احساسی مشابه خماری صبحگاهی می رساند. مغز و جسم شما پس از گذشت نیم ساعت، نیاز به خواب عمیق پیدا می کند و چنانچه در این زمان، از خواب بیدار شوید بدن شما خستگی بیشتری را تجربه می کند حتی بیش از زمانیکه هنوز چرت نزده بودید. بنابراین توصیه می شود در مواقعی که زمان کافی برای خوابیدن ندارید و نیاز فوری به چرت زدن دارید، از همان خواب های 20 دقیقه ای انرژی زا که قدرت بخش هستند، استفاده کنید.
با چشمان بسته و ذهنی باز ، برای 60 دقیقه، در حالت چرت زدن باشید
درحالیکه در مورد تاثیر خواب 60 دقیقه ای به روی کسالت و خواب آلودگی بیشتر بدن اتفاق نظر وجود ندارد، شواهد هم حاکی از آن است که چرت زدن به مدت 40 دقیقه در روز، حافظه کوتاه مدت را بهبود می بخشد. بر اساس تحقیقی که در این باره صورت گرفت، عده ای را به دو گروه تقسیم کردند و تعدادی کارت به آنها نشان دادند و درخواست کردند که کارت ها را به خاطر بسپارند . 85 درصد از کسانیکه پس از 40 دقیقه چرت زدن شروع به یاد آوری کارت ها کردند، عملکرد موفق و خوبی داشتند در حالیکه این آمار در افرادیکه نخوابیده بودند، 60 درصد مشاهده شد.
می توان گفت با اینکه در طول خواب 60 دقیقه ای در طول روز، بدن تمایل به تجربه خواب عمیق پیدا می کند و اگر بیدار شوید احساس خواب آلودگی و کسالت به سراغتان خواهد آمد، اما بهتر است با در نظر گرفتن تفاوت های فردی خود مدت زمان مناسب برای بدن خود را به منظور چرت زدن در طول روز پیدا کنید. زیرا هر شخص، نیازها و ویژگی های جسمانی خاص خود را دارد بنابر این مدت زمان ایده ال برای چرت زدن از فردی به فرد دیگر می تواند متفاوت باشد. چنانچه در طول روز نیاز به یاد آوری مطالب همراه با جزئیات دارید ( مانند یادآوری نام و چهره افراد و مکان های مختلف)، بهتر است چرت زدن خود را بین 40 تا 60 دقیقه تنظیم کنید.
چرت زدنی که عملکرد ذهنتان را بهتر می کند، چرت 90 دقیقه ای
به همان اندازه که 8 ساعت خواب شبانه می تواند مفید باشد، نسبت به چرت زدن 90 دقیقه ای در طول روز هم تاکید شده است تا فواید آن شامل حال افراد بشود. اگرچه با این نظریه مخالفت هایی هم شده است اما چرخه خواب در بدن ما پس از 90 دقیقه کامل می شود و احتمال اینرسی خواب ( یک حالت سستی و گیجی که به دنبال بیدار شدن ناگهانی از خواب عمیق روی می دهد) را که معمولا بعد از چرت زدن های 30 تا 60 دقیقه ای رخ می دهد کم می کند.
خوابیدن 90 دقیقه ای به بهبود حافظه عاطفی و عملکردی افراد کمک می کند و خلاقیت را در آنها تقویت می کند.زمانیکه مشغول یادگیری مهارت های مختلف هستید، مانند یادگیری یک نوع ساز موسیقی، یک زبان خارجی یا نحوه کار کردن با یک وسیله برقی، پیش از چرت زدن تمرین کنید تا بعد از بیدار شدن، همه موارد را بهتر به یاد آورید.
در ادامه
نکته قابل توجه این است که میزان نیاز بدن به چرت زدن در طول روز را، کیفیت خواب شبانه، مقدار مقاومت بدن به بیداری و وضعیت روحی- روانی مشخص می کند. نیازی نیست همه افراد مایل به چرت زدن در طول روز باشند. بنابراین خود را برای چرت زدن در طول روز، در حالیکه احساس خستگی و نیاز نمی کنید، مقید ندانید. هیچ استراحت و چرت زدنی نمی تواند جایگزین خوبی برای یک خواب عمیق و کافی شبانه محسوب شود.
به همین دلیل، کارشناسان خواب،خوابیدن پس از ساعت 4 بعدازظهر را توصیه نمی کنند. همچنین پیشنهاد دیگر آنها این است که محل خواب شبانه شما، جدا از مکانی باشد که روزها در آنجا چرت می زنید تا ذهن شما برای خواب شبانه در آن محل ویژه تربیت شود و اولویت همیشگی ذهن شما پرداختن به خواب با کیفیت خوب در شبها باشد.
با توجه به مطالب ارائه شده حتما توانسته اید تشخیص دهید کدام یک از انواع چرت های کوتاه روزانه مناسب شما هستند .
